L-abdikazzjoni kontinwa tal-gvern mir-responsabbiltajiet ta’ tfittxija u salvataġġ qed tikkontribwixxi għall-imwiet fil-Mediterran
Aktar minn 1,300 persuna mietu jew għebu fiċ-Ċentru tal-Mediterran fl-2022. Dawn in-nies – irġiel, nisa, tfal, ulied – jistgħu jiżdiedu man-numru ta’ mwiet deplorevoli ta’ aktar minn 25,000 persuna li mietu waqt li kienu qed jaqsmu l-Mediterran mill-2014 ‘l hawn[1].
In-nuqqas kontinwu tal-gvern Malti li jżomm ir-responsabbiltajiet tiegħu ta’ tfittxija u salvataġġ (SAR) jikkontribwixxi għal dan in-numru ta’ mwiet billi jpoġġi l-ħajjiet f’riskju. Fl-2022, l-awtoritajiet Maltin injoraw aktar minn 20,000 persuna f’diffikultà; 413-il dgħajsa f’diffikultà fiż-żona SAR ta’ Malta ma ġewx assistiti, u tliet dgħajjes biss ġew salvati mill-Forzi Armati ta’ Malta[2].
Nies f’diffikultà fiż-żona SAR tagħna għandhom jiġu salvati mingħajr dewmien. Minkejja l-kliem bombastiku tal-Ministru Camilleri li “jiddefendi d-dominju tagħna”, id-deċiżjonijiet tal-gvern li jdewmu u jevitaw is-salvataġġ iwasslu direttament għat-telf tal-ħajja fuq il-baħar. Loujin, tifla ta’ erba’ snin, mietet bil-għatx f’Settembru tal-2022 wara jiem f’diffikultà fiż-żona SAR ta’ Malta. Il-mewt tagħha tagħmel ċar il-konsegwenzi tal-azzjonijiet tal-gvern tagħna. Il-politika qattiela adottata mill-awtoritajiet Maltin għandha bżonn tinbidel.
Fl-2022, 24,600 persuna oħra ġew mibgħuta lura lejn il-Libja wara li ġew interċettati fil-baħar. Ir-ritorn tan-nies lejn il-Libja ġie kkundannat b’mod wiesa’ talli kiser il-liġi internazzjonali u l-prinċipju ta’ non-refoulement: Il-Libja mhix post sigur. Il-migranti regolarment jiffaċċjaw tortura, stupru, u mewt fil-pajjiż. Madankollu, f’diversi okkażjonijiet, l-awtoritajiet Maltin ippermettew lill-gwardja tal-kosta Libjana jew taw struzzjonijiet lil bastimenti privati biex jirritornaw lin-nies lejn il-Libja miż-żona ta’ tfittxija u salvataġġ ta’ Malta. L-azzjonijiet ta’ Malta jirriżultaw fl-abbuż, l-isfruttament, u l-mewt ta’ eluf ta’ nies, inklużi tfal.
F’Malta, ir-retorika u l-prattiċi diviżivi tal-gvern isaħħu l-vjolenza li tidher fuq il-baħar: rejds fuq djar ta’ dawk li jfittxu ażil, flimkien ma’ dikjarazzjonijiet magħmula mill-politiċi, iħeġġu r-razziżmu u aktar vjolenza.
Malta u l-Mediterran m’għandhomx ikunu post tal-mewt iżda pjuttost post ta’ kenn u sigurtà. Il-gvern irid jerġa’ jevalwa l-approċċ tiegħu lejn il-migrazzjoni u jimpenja ruħu ma’ dawk li huma dedikati biex jappoġġjaw lill-migranti, lil dawk li jfittxu ażil, u lir-refuġjati. Sadanittant, Malta se tibqa’ responsabbli għall-ħsara li qed tikkawża lil dawk li qed ifittxu ħajja aħjar.
Is-salvataġġ tal-ħajjiet tal-migranti fuq il-baħar huwa obbligu kemm legali kif ukoll morali. Billi jonqos milli jwettaq dawn l-obbligi, il-gvern ipoġġi l-ħajjiet f’riskju u jikkomprometti l-valur tal-kompassjoni li nżommu għal qalbna. Fil-Jum Globali ta’ KommemorAzzjoni ta’ din is-sena, se npoġġu ż-żraben b’mod simboliku biex tgħinna nikkonfrontaw il-mistoqsija: Min kienu n-nies li ħajjithom intilfet fil-baħar minħabba l-azzjonijiet tal-gvern tagħna?
[1] https://missingmigrants.iom.int/region/mediterranean
[2] Figures recorded by the Civil Maritime Rescue Coordination Centre (CMRCC) and SARchive to the best of its knowledge, from a mixture of actor accounts and media analysis.